Hoe was je vakantie?
De mijne was goed. Heerlijk leventje: niks moeten, geen agenda, afspraken, anderen die iets van je willen… Naar de zon gegaan (d.w.z.: naar een plek met gegarandeerd meer zonuren), niks om ’t lijf behalve korte broek en sandalen, wandelen, zwemmen, steden bekijken. Alles vergeten.
‘k Zal eerlijk zijn, zo heb ik geleefd. En er was dus ook geen nieuws, geen rampen, oorlogen, vluchtelingen. Waren die er niet? Voor mij bestonden ze niet. Maar je kunt niet even uit deze wereld stappen. Thuis kwamen meteen de beelden weer, van al die radelozen die op een gammele boot de oversteek wagen, kleine kinderen zelfs erbij, treinen of vrachtwagens bestormen. Met de moed der wanhoop, als ze maar in dat felbegeerde Europa of Groot-Brittannië terechtkomen… Dat is wel het beeld van deze zomer.
Schrille tegenstelling. Ik aan het strand liggen, anderen in die zee verdrinken. We kozen er bewust voor, voelen ook geen schuld. Maar wrang blijft het, als je er achteraf nuchter over nadenkt. En al die mensen, willen die ook vakantie? Nee, alleen rust, een toekomst. Wie kan ze het kwalijk nemen?
Ja, ik weet, het is ingewikkeld. Met stoere oneliners los je deze problematiek heus niet op, je ontkent het, ontloopt het dan alleen maar. Eén ding staat vast: het is nogal makkelijk als je zelf op vakantie gaat om dan te zeggen, het zijn gelukzoekers. En zeker, de angst voor een overvloed aan mensen die we niet aan huizen en werk kunnen helpen snap ik best. En dat er daar, bij de bron van de problemen, iets moet gebeuren, ook dat is waar. Deze week nog hoorde ik op het Journaal hoe machteloos verdeeld de EU-regeringsleiders reageren. Alle lof voor de moedige woorden van Angela Merkel. Maar je hart huilt toch, als je die beelden ziet, van gezinnen met kinderen zo klein als mijn kleinkinderen van 2? En als je hoort hoe kustwachtschepen levens redden om ze vervolgens in detentie te moeten nemen?
De grenzen sluiten is onmenselijk, de grenzen opengooien uiteindelijk ook. Maar mensen liefde geven, een bed, schone kleren, een mogelijkheid om te douchen? Dat moet er toch af kunnen? Hoe dan verder, dat weet nu niemand. Maar mensen laten creperen aan onze grenzen, dat willen we toch niet op ons geweten hebben? Mensen zijn toch mensen. En dus net als jou en mij. Wat wil jij in je leven? Werk, toch? Gezondheid, toch? Met je eigen familie zijn, toch? Misschien op vakantie, toch?
Ik las dit, in mijn Bijbel: “De HEER zal ik prijzen, hem loven te midden van velen, hij staat de armen terzijde en redt hen uit de greep van hun rechters” (Psalm 109, 30-31). God, waar is God? Wie in hem gelooft weet dat dit leed hem raakt en dat corrupte heersers met hem te maken krijgen. Dat is geen oplossing voor nu. Wel een geloof dat wanhopigen troost. En ons in actie doet komen.
Jongetje in Syrisch vluchtelingenkamp in Jordanië. Jaartje of 2…? (beeld: ap / Muhammed Muheisen nd.nl)